Πνευματικό Εμβατήριο & Οιδίπους Τύραννος

POLYDOR 2383023 (1970)

Ηχογράφηση συναυλίας στο Albert Hall του Λονδίνου. Ο Θεοδωράκης συνθέτει το Πνευματικό Εμβατήριο τον χειμώνα του ’69, στην ορεινή Ζάτουνα της Αρκαδίας, εξόριστος από το δικτατορικό καθεστώς. Στο ημερολόγιο του περιγράφει τις στιγμές της δημιουργίας του έργου, όταν σε κατ’ οίκον περιορισμό, καλεί τους φρουρούς του να τον συντροφεύσουν: Έξω χιονίζει. Είμαι μόνος. Οι φρουροί τουρτουρίζουν. Τους φωνάζω. Μέσα έχω ζεστασιά. Τους κερνώ τσικουδιά, καρύδια και σύκα. Βγάζουν τις χλαίνες. Κάθομαι στο πιάνο και συνθέτω. Γουρλώνουν τα μάτια. -Για ξαναπαίχτο… Το ξαναπαίρνω από την αρχή και προχωρώ. Κερνώ τσικουδιά. Το χιόνι σκέπασε τις καρυδιές. Σταματώ και γράφω στο χαρτί. Νυχτώνει. -Δεν θα πάμε στο καφενείο; …Μπαίνουμε στο καφενείο. -Γιάννη, κερνώ όλον τον κόσμο. -Τί έπαθες; Παντρεύεις κανένα; μου λέει ο Χρόνης -Πάντρεψα τη μουσική μου με τον Σικελιανό. -Ομπρός βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο, λέει ο φρουρός!

Ο Οιδίπους Τύραννος είναι μία ωδή για Ορχήστρα Εγχόρδων, την οποία συνθέτει ο Θεοδωράκης στο Παρίσι μεταξύ των ετών 1956 – 1958.

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ποίηση: Άγγελος Σικελιανός

Μαρία Φαραντούρη, Αντώνης Καλογιάννης, Γιάννης Θεοχάρης: τραγούδι
London Symphony Orchestra
Χορωδία της New Opera London
Ανδρική Χορωδία Ουαλλών Ανθρακωρύχων
Διευθύνει ο Μίκης Θεοδωράκης

Πνευματικό Εμβατήριο σε ποίηση Άγγελου Σικελιανού
Ι. Σαν έρριξα και το στερνό δαυλί – Μ.Φαραντούρη
ΙΙ. Γιγάντιες σκέψες – Αντ.Καλογιάννης
ΙΙΙ. Κι είπα – Γ.Θεοχάρης
IV. Ομπρός βοηθάτε – Μ.Φαραντούρη
V. Ομπρός οι δημιουργοί – Μ.Φαραντούρη
VI. Σιμώνει ο νέος Λόγος – Αντ. Καλογιάννης
VII. Έτσι, σαν έρριξα και το στερνό δαυλί – Μ.Φαραντούρη

Οιδίπους Τύραννος

Άλλες Εκδόσεις
POLYDOR 511058-2 (1994)

Ο Θεοδωράκης διευθύνει Θεοδωράκη Vo2

POLYDOR 2393025 (1971)

Μετά τη συνεργασία τους στις Μικρές Κυκλάδες και το Άξιον Εστί οι Θεοδωράκης και Ελύτης συνεχίζουν με το Τσιγγάνικο Ρομάντζο. Ο Οδυσσέας Ελύτης προχωρά σε μια ελεύθερη απόδοση της ποίησης του Ισπανού Lorca στα ελληνικά και αυτή η σύνθεση ήταν η τελευταία του Θεοδωράκη λίγο πριν από την επιβολή της δικτατορίας στην Ελλάδα. Τα Τραγούδια του Αντρέα γράφονται για τον Ανδρέα Λεντάκη, βασικό στέλεχος της Νεολαίας Λαμπράκη και του ΠΑΜ. Μια μεσοτοιχία χωρίζει τα κελιά των δύο συναγωνιστών που συνεννοούνται με σήματα Μορς, χτυπώντας τον τοίχο. Η μουσική για τα τέσσερα ποιήματα από το Μυθιστόρημα του Γιώργου Σεφέρη γίνεται τον Ιανουάριο του 1968 στις Φυλακές Αβέρωφ, όπου κρατείται ο Θεοδωράκης. Στο βιβλίο της για τον Θεοδωράκη η G.Holst, αναφερόμενη στο τραγούδι Στο στήθος μου η πληγή ανοίγει πάλι γράφει: Κι αυτό είναι ένα τραγούδι, που ταιριάζει ιδιαίτερα στην εξαιρετική ποιότητα της φωνής της Φαραντούρη, που ερμηνεύει με τόση ένταση τον τελευταίο στίχο, ώστε η παράδοξη εικόνα του Σεφέρη μένει στο μυαλό μας για πολλή ώρα, αφού έχει πάψει ν’ ακούγεται η φωνή της.

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ποίηση: Federico García Lorca / Οδυσσέας Ελύτης, Μίκης Θεοδωράκης, Γιώργος Σεφέρης

Romancero Gitano σε ποίηση F. G. Lorca / Οδυσσέα Ελύτη
01. Antonito El Camborio I – Μ.Φαραντούρη
02. La morte por el amor – Μ.Φαραντούρη
03. Antonito El Camborio II – Μ.Φαραντούρη
04. Η καλόγρια – Μ.Φαραντούρη
05. Παντέρμη – Μ.Φαραντούρη

Τα τραγούδια του Αντρέα σε στίχους Μίκη Θεοδωράκη
06. Αυτό που ήσουν – Αντ.Καλογιάννης
07. Είμαστε δυο – Αντ.Καλογιάννης
08. Σου είπαν ψέματα – Μ.Φαραντούρη / Αντ.Καλογιάννης
09. Το μεσημέρι – Αντ.Καλογιάννης

Μυθιστόρημα σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη
10. Τώρα που θα φύγεις – Μ.Φαραντούρη
11. Στο στήθος μου η πληγή – Μ.Φαραντούρη
12. Ο ύπνος σε τύλιξε – Μ.Φαραντούρη
13. Λίγο ακόμα – Μ.Φαραντούρη

Άλλες Εκδόσεις
POLYDOR 527105-2 (1994)

Songs and Guitar Pieces by Theodorakis, John Williams - Maria Farantouri

CBS 72947 (1971)

Αναλύοντας μουσικολογικά το Romancero Gitano η Gail Holst, στο βιβλίο της για τον Θεοδωράκη, γράφει μεταξύ άλλων: Αν αναζητούσε κανείς το τραγούδι που θα ταίριαζε περισσότερο στην πλούσια, ερεβώδη φωνή της Φαραντούρη, αυτό δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από την Παντέρμη.

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ποίηση: Federico García Lorca / Οδυσσέας Ελύτης, Brendan Behan / Βασίλης Ρώτας, Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος
Ελευθερίου

Μαρία Φαραντούρη: φωνή
John Williams: κλασική κιθάρα
Stephen Dodgson: μεταγραφή για φωνή και κιθάρα

Romancero Gitano σε ποίηση F.G.Lorca
01. Του Πικραμένου
02. Antonio Torres Herentia I
03. Antonio Torres Herentia II
04. Χαμός από αγάπη
05. Η καλόγρια η τσιγγάνα
06. Του Ανέμου και της Παινεμένης
07. Η Παντέρμη

Επιτάφιος
08. Επιτάφιος No 2
09. Επιτάφιος No 3
10. Επιτάφιος No 4
11. Επιτάφιος No 5

12. Το Γελαστό Παιδί
(Br.Behan/Β.Ρώτας)
13. Σύλβα
(Μ. Θεοδωράκης)
14. Ήρθαν οι Άνθρωποι
(Μ. Ελευθερίου)

Άλλες Εκδόσεις
CBS 53688 (1972)
SONY SMK 62266 (1995)

Τα Τραγούδια του Αγώνα

POLYDOR 2393024 (1971)

Ο δίσκος περιλαμβάνει μεμονωμένα τραγούδια και κύκλους τραγουδιών με κοινή θεματολογία τη θυσία των αγωνιστών στον αγώνα κατά της στρατιωτικής χούντας στην Ελλάδα. Ο Θεοδωράκης γράφει τα τραγούδια αυτά από τον Νοέμβριο του 1969 έως και τον Απρίλιο του 1970, στο Βραχάτι – σε κατ’ οίκον περιορισμό, στη Ζάτουνα – σε εξορία, κρατούμενος στο Στρατόπεδο Ωρωπού και τέλος ελεύθερος στο Λονδίνο, όπου και πραγματοποιείται η παρούσα ηχογράφηση. Ο κύκλος Αρκαδία IV περιλαμβάνει τρεις Ωδές του Ανδρέα Κάλβου (1792-1869), εμπνευσμένες από την Επανάσταση του 1821, και η συνάφεια με τον αγώνα κατά της δικτατορίας είναι προφανής.

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ποίηση: Αλέκος Παναγούλης, Μίκης Θεοδωράκης, Γεωργία Δεληγιάννη-Αναστασιάδη, Νότης Περγιάλης, Μάνος
Ελευθερίου, Ανδρέας Κάλβος

Μαρία Φαραντούρη, Μαρία Δημητριάδη, Λάκης Καραλής: τραγούδι
Μίκης Θεοδωράκης: πιάνο, τραγούδι, ενορχηστρώσεις
Ανδρέας Μιχαλάκης: μπουζούκι
Carl Arnold, Rose Simpson, Λάκης Καραλής: κιθάρα
Andy Preston: μπάσο

Τρία τραγούδια σε ποίηση Αλέκου Παναγούλη
01. Στην Ελλάδα σήμερα
02. Στον Νικηφόρο Μανδηλαρά
03. Οι πρώτοι νεκροί

04. Όταν χτυπήσεις δυο φορές
(Μίκης Θεοδωράκης)
05. Ο θρήνος
(Γεωργία Δεληγιάννη – Αναστασιάδη)
06. Μην ξεχνάς τον Ωρωπό
(Μίκης Θεοδωράκης)
07. Διότι δεν συνεμορφώθην
(Μίκης Θεοδωράκης)
08. Ο λεβέντης
(Νότης Περγιάλης)

Οδός Μπουμπουλίνας σε ποίηση Μάνου Ελευθερίου
09. Η επιστολή
10. Η αυλή
11. Ποιος τη ζωή μου
12. Κλείσ’ το παράθυρο

Αρκαδία IV σε ποίηση Ανδρέα Κάλβου
13. Τα ηφαίστεια
14. Εις Σάμον
15. Αι ευχαί

Άλλες Εκδόσεις
MINOS 217 (1974)
MINOS 4803142 (1994)
POLYDOR 527501-2 (1996)

18 Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας

MINOS 193 (1973)

18 τετράστιχα του Γιάννη Ρίτσου, εκ των οποίων τα 16 ο ποιητής γράφει μονοκονδυλιά στο Παρθένι της Λέρου στις 16/9/1968, σε εξορία από το δικτατορικό καθεστώς και ύστερα από κρυφό μήνυμα του Θεοδωράκη, ο οποίος του ζητεί να μελοποιήσει ανέκδοτα ποιήματά του. Την επόμενη χρονιά, στο Καρλόβασι της Σάμου, γράφει δύο ακόμη και τα επεξεργάζεται συνολικά. Αυτό το άλμπουμ περιλαμβάνει την πρώτη εκτέλεση – ηχογράφηση στην Ιερουσαλήμ, το 1973.

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ποίηση: Γιάννης Ρίτσος

Τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη, Πέτρος Πανδής, Αφροδίτη Μάνου, Αχιλλέας Κωστούλης
Λαϊκή ορχήστρα υπό τη διεύθυνση του Μίκη Θεοδωράκη:
Γιάννης Διδίλης: πιάνο, σαντούρι
Αχιλλέας Κωστούλης, Θανάσης Σαρέλας: μπουζούκι
Νίκος Μωραΐτης, Νίκος Μανιάτης: κιθάρα
Γιάννης Πετροπουλάκης: μπάσο
Gérard Berlioz: ντραμς

01. Αναβάφτιση
02. Κουβέντα μ’ ένα λουλούδι
03. Καρτέρεμα
04. Λαός
05. Μνημόσυνο
06. Αυγή
07. Δε φτάνει
08. Πράσινη μέρα
09. Συλλειτουργό
10. Το νερό
11. Το κυκλάμινο
12. Λιγνά κορίτσια
13. Τ’ άσπρο ξωκλήσι
14. Επιτύμβιο
15. Εδώ το φως
16. Το χτίσιμο
17. Ο ταμένος
18. Την Ρωμιοσύνη μην την κλαις

Άλλες Εκδόσεις
MINOS 4801902 (1994)
FM Records 1673

Αρκαδία 6-8

ΜΙΝΟΣ MSM 219 (1974)

Τέσσερα τραγούδια γραμμένα στη φόρμα τραγούδι-ποταμός, την οποία δημιουργεί ο Θεοδωράκης στα χρόνια της εξορίας του στη Ζάτουνα της ορεινής Αρκαδίας. Μακροσκελή ποιήματα, όπως αυτά που περιέχονται σ’ αυτό το άλμπουμ και για τα οποία δεν προσφέρεται η φόρμα κουπλέ-ρεφρέν -που εξυπηρετεί τα στιχουργήματα με στροφή και επωδό- μελοποιούνται από τον Θεοδωράκη με μια εσωτερική ροή και ανάπτυξη, ακολουθώντας, στην ουσία, τη δομή του ίδιου ποιήματος.

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ποίηση: Μανώλης Αναγνωστάκης, Μίκης Θεοδωράκης

Τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη
Λαϊκή Ορχήστρα υπό τη διεύθυνση του Μίκη Θεοδωράκη
Χορωδία υπό τη διεύθυνση της Τερψιχόρης Παπαστεφάνου

Αρκαδία 6
01. Θούριον
(Μ.Θεοδωράκης)
02. Στον Άγνωστο Ποιητή
(Μ.Θεοδωράκης)

Αρκαδία 8
03. Μιλώ
(Μ.Αναγνωστάκης)
04. Χάρης 1944
(Μ.Αναγνωστάκης)

Η Ελλάδα του Μίκη Θεοδωράκη

POLYDOR 2310275 (1974)

Τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη με τη Μαρία Φαραντούρη και λαϊκή ορχήστρα υπό τη διεύθυνση του συνθέτη σε ποίηση δική του ή Ελλήνων ποιητών. Τα τραγούδια 9, 10 & 11 τραγουδά ο Γιώργος Καπερνάρος.

01. Το περιγιάλι
(Γιώργος Σεφέρης)
02. Δόξα τω Θεώ
(Ιάκωβος Καμπανέλλης)
03. Μάνα μου και Παναγιά
(Τάσος Λειβαδίτης)
04. Απρίλης
(Μίκης Θεοδωράκης)
05. Ροδόσταμο
(Νίκος Γκάτσος)
06. Μαρίνα
(Οδυσσέας Ελύτης)
07. Του μικρού βοριά
(Οδυσσέας Ελύτης)
08. Σωτήρη Πέτρουλα
(Μίκης Θεοδωράκης)
09. Μαργαρίτα Μαργαρώ – Γ.Καπερνάρος
(Μίκης Θεοδωράκης)
10. Βράχο-βράχο – Γ.Καπερνάρος
(Δημήτρης Χριστοδούλου)
11. Βάρκα στο γιαλό – Γ.Καπερνάρος
(Μίκης Θεοδωράκης)
12. Βραδυάζει
(Δημήτρης Χριστοδούλου)

Canto General

MINOS 252/3 (1975)

Ο Θεοδωράκης συνθέτει το Canto General το 1972 στη Γαλλία, όταν πρέσβης της Χιλής στο Παρίσι είναι ο Pablo Neruda, ο οποίος και παρακολουθεί κάποιες από τις πρόβες μαζί με τη σύζυγό του. Τον Σεπτέμβριο του ’73 ο συνθέτης περιοδεύει στη Λατινική Αμερική και σκοπεύει να παρουσιάσει το έργο στο Στάδιο του Σαντιάγο, αλλά, ευρισκόμενος στη Βενεζουέλα, λαβαίνει την είδηση για το στρατιωτικό πραξικόπημα του Πινοσέτ και την ομαδική ανθρωποσφαγή στον χώρο αυτό που αργότερα μετονομάζεται Στάδιο Victor Jara. Το παρόν άλμπουμ περιλαμβάνει επιλεγμένες ηχογραφήσεις από τις τέσσερεις συναυλίες στο Στάδιο Καραϊσκάκη και στο Γήπεδο του Παναθηναϊκού, μετά την πτώση της δικτατορίας, μεταξύ 13-16/8/1975 – συναυλίες που παρακολουθούν συνολικά 125.000 άτομα.

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ποίηση: Pablo Neruda

Μαρία Φαραντούρη, Πέτρος Πανδής: τραγούδι
Μάνος Κατράκης: ομιλία
Alberto Newman, Ντόρα Μπακοπούλου: πιάνο
Ευάγγελος Ασημακόπουλος: κλασική κιθάρα
Λίζα Ζώη: δωδεκάχορδη κιθάρα
Λάκης Καρνέζης, Χρήστος Κωνσταντίνου: μπουζούκι
Κρουστά του Στρασβούργου
Λαϊκή ορχήστρα υπό τη δ/νση του Γιάννη Διδίλης
Εθνική Χορωδία της Γαλλίας υπό τη δ/νση του Jacques Grimbert

01. Algunas Bestias – Μ.Φαραντούρη
02. Voy a vivir (1949) – Π. Πανδής
03. Los Libertadores – Μ.Φαραντούρη
04. La United Fruit Co – Π. Πανδής
05. Vienen los Pájaros – Μ.Φαραντούρη
06. Vegetaciones – Μ.Φαραντούρη
07. América Insurrecta 1800 – Π.Πανδής / Μ.Φαραντούρη

Άλλες Εκδόσεις
RCA PFL 2-8072 (1975)
BMG/RCA ND 74883 (1991)

Τα Νέγρικα

MINOS 261 (1975)

Ο Μάνος Λοΐζος συνθέτει Τα Νέγρικα στις αρχές του 1967. Τον Φεβρουάριο τα παρουσιάζει σε φοιτητικές συναυλίες με τη Μαρία Φαραντούρη και τον Γιώργο Ζωγράφο και τον Απρίλιο, λίγο πριν από το στρατιωτικό πραξικόπημα, με τη Μαρία και τον Διονύση Σαββόπουλο. Η ηχογράφηση και η έκδοση του βινυλίου γίνεται μετά την πτώση της δικτατορίας με τη συμμετοχή του Μανώλη Ρασούλη στο τραγούδι Κι αν εσύ λευκός – νέγρος εγώ.

Μουσική: Μάνος Λοΐζος
Ποίηση: Γιάννης Νεγρεπόντης

Μαρία Φαραντούρη: φωνή
Μανώλης Ρασούλης: φωνή
Τάσος Καρακατσάνης: πιάνο
Κώστας Γανωσέλης: πιάνο
Dave Grunstein: κιθάρα, μπάντζο
Κώστας Νικολόπουλος: κιθάρα, μπάντζο
Τούλης Μαγκαφάς: κιθάρα, μπάντζο
Γιάννης Ζουγανέλης: τούμπα
Θεόφιλος Καρδάμης: κλαρίνο
Μιχάλης Τριπολιτσιώτης: μπάσο
Τάκης Γκοβόστης: κρουστά
Τάσος Διακογιώργης: τύμπανα
Κίμων Βασιλιάς: ακορντεόν
Μάνος Αβαράκης: οκαρίνα
Τάσος Πουλημένος: φλάουτο
Γιώργος Κατσικάκης: τσέλο

01. Ο νέγρος ο ζωγράφος
02. Ο γέρο-νέγρο Τζιμ
03. Τί έχουν να χωρίσουνε
04. Προσευχή
05. Στον πόλεμο ο Τζο
06. Κρίμα σε σένα νέγρο-Μπιγκ
07. Για δυο δολάρια
08. Η πόρνη η Τζαίην
09. Ο δικαστής ο Μπερντ
10. Κι αν εσύ λευκός – νέγρος εγώ

Άλλες Εκδόσεις
MINOS 4800072 (1993)
MINOS 7243 538555 2 9 (2002)

Τα Παράλογα

NOTOS 3904 (1976)

Στο οπισθόφυλλο του βινυλίου διαβάζουμε σημείωμα του Μάνου Χατζιδάκι με το χαρακτηριστικά καυστικό του ύφος: “Τα Παράλογα είναι ένας κύκλος λαϊκών τραγουδιών για σιωπηλή και κατ’ ιδίαν ακρόαση. Το θέμα των τραγουδιών είναι η αθάνατη Ελλάδα σ’ όλη την ένδοξη διαδρομή της και γι’ αυτό απαιτείται απ’ τους ακροατές προσήλωση, θρησκευτικότης και ει δυνατόν νηστεία – χωρίς να σημαίνη αυτό ότι Τα Παράλογα πρέπει να ακούγωνται μόνο τη Μεγάλη Παρασκευή. Τα Παράλογα αποτείνονται σε μια σιωπηλή κατηγορία ανθρώπων που δύσκολα συναντά κανείς στον Ελλαδικό χώρο. Κι εδώ είναι η τόλμη αυτής της εργασίας. Περιττό να προσθέσω, ότι η συμμετοχή τόσων εθνικών κεφαλαίων στην ερμηνεία του έργου, καθιστά τον δίσκο γνήσια εθνικόφρονα χωρίς αμφισβήτηση για το ήθος και για τους στόχους του. Μουσικά, το έργο ανήκει στις νεώτερες αντιλήψεις μου περί τραγουδιού και μουσικής”.

Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Ποίηση: Νίκος Γκάτσος

Τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη, Ηλίας Λιούγκος, Μίκης Θεοδωράκης, Μελίνα Μερκούρη, Διονύσης Σαββόπουλος
Χορωδία υπό τη διεύθυνση της Έλλης Νικολαΐδη
Ορχήστρα υπό τη διεύθυνση του Μάνου Χατζιδάκι
Σπύρος Ρέγγιος: φλάουτο
Νίκος Γκίνος: κλαρίνο
Ευάγγελος Σκούρας: κόρνο
Βασίλης Τενίδης: κιθάρα
Γεράσιμος Πυλαρινός κιθάρα
Παντελής Δεσποτίδης: λαούτο
Δημήτρης Βράσκος: μαντολίνο, βιολί
Τάσος Διακογιώργης: μεταλλόφωνο, βιμπράφωνο, σαντούρι
Αλίκη Κρίθαρη: άρπα
Λευτέρης Ψωμιάδης: πιάνο
Γιώργος Λαβράνος: κρουστά
Φίτα Βαλέντη: βιολοντσέλο
Ανδρέας Ροδουσάκης: κοντραμπάσο

01. Είσοδος κινδύνου – Ορχήστρα
02. Ο Εφιάλτης της Περσεφόνης – Μ.Φαραντούρη
03. Στα βουνά της Αιτωλίας – Ορχήστρα
04. Το Άλογο του Ομέρ Βρυώνη – Δ.Σαββόπουλος / Μ.Μερκούρη
05. Η Μάγδα – Μ.Φαραντούρη
06. Ο Χορός των ποιητών – Ορχήστρα
07. Ο Αμνός του Θεού – Μ.Φαραντούρη
08. Κούντου Λούνα Βίνι – Μ.Φαραντούρη / Ηλ.Λιούγκος
09. Χρησμοί της Σίβυλλας – Μ.Φαραντούρη
10. Ο Ιππότης και ο Θάνατος – Ηλ.Λιούγκος
11. Η προσευχή της Παρθένου – Μ.Μερκούρη
12. Ελλαδογραφία – Μ.Θεοδωράκης & Χορωδία

Άλλες Εκδόσεις
NOTOS 1101 (1990)
LYRA MN3904 (1998)